De centrale ligging en uitstekende bereikbaarheid van de ‘keistad’ dragen bij aan de populariteit van deze hotspot. Vanuit Amersfoort rijd je in een mum van tijd naar steden als Utrecht (via de A28 in nog geen 25 minuten) en Amsterdam (via de A1 in 40 minuten). Reis je liever met de trein? Perfect, want Amersfoort is van oudsher een van de belangrijkste spoorwegknooppunten in Nederland en kent uitstekende verbindingen met omliggende regio’s.

Maar ook recreatief, te voet of op de fiets valt er vanuit Amersfoort veel te ontdekken. Voor je het weet bevind je je in een van de fraaie natuur- en recreatiegebieden die de stad omringen, zoals De Soesterduinen, Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug, Landgoed Den Treek-Henschoten, Nationaal Landschap Arkemheen-Eemland, De Schammer en Park Vliegbasis Soesterberg.
Dichter bij huis loop je vanaf de Zonnehof, waar met het Rietveldpaviljoen nóg een architectonische blikvanger staat, zo de historische binnenstad van Amersfoort in. Die bruist volop dankzij de aanwezigheid van talrijke leuke horecagelegenheden, unieke speciaalzaken en allerlei mogelijkheden (torenbeklimmingen, rondvaarten, (thema)stadswandelingen) om de rijke historie van Amersfoort – onder meer die van bierstad – tot leven te wekken. Dolen door middeleeuwse straatjes als de Muurhuizen en ’t Havik, verpozen aan de Eemhaven, ontspannen op een van de terrassen aan de voet van de majestueuze Onze Lieve Vrouwetoren: op steenworp afstand van jouw toekomstige woning is het volop genieten!

Dagelijkse boodschappen? Die doe je gewoon om de hoek. Letterlijk, want om de dichtstbijzijnde supermarkt te bezoeken hoef je alleen maar de Arnhemseweg over te steken. Ook scholen en overige belangrijke voorzieningen zijn op loop- en fietsafstand bereikbaar. Zonnehof 10, met recht een toplocatie!

Max Cramer heeft al heel wat keren moeten uitleggen waarom het GGD-gebouw zo waardevol is. Hij noemt het dan ook een van de meest weerbarstige gebouwen in de regio Amersfoort. ‘Waarom blijft mijn oog er dan op hangen? Dat is altijd de vraag’, zegt hij met een glimlach. De architectuurhistoricus – ‘een duur woord voor een kunsthistoricus die in architectuur gespecialiseerd is’ – licht het met alle liefde toe. Hij is naar de Zonnehof gekomen om een rondje GGD-gebouw te doen. Met zijn boek Architectuur in Amersfoort – Een overzicht van de bouwkunst na 1800 onder de arm, waarin Cramer samen met Anton Groot een paragraaf heeft gewijd aan Zonnehof 10 en het traditionalisme, gaat hij van start. Soms legt hij zijn hand even op het gebouw, om een detail duidelijk te maken of om gewoon even contact te maken met deze betonnen bruut.

Hij vertelt over zijn eerste kennismaking met het gebouw, dat in de vroege jaren zestig is ontworpen en in de late jaren zestig is gebouwd en opgeleverd. ‘Toen ik halverwege de jaren tachtig bij Bureau Monumentenzorg in Amersfoort kwam werken, was het mijn taak een monumentenlijst samen te stellen. Het pareltje daar (wijst naar de overkant), het Rietveldpaviljoen, heb ik onmiddellijk op die lijst laten zetten. Hoe meer ik me in dat gebouw ging verdiepen, hoe meer ik op het tegenovergelegen GGD-gebouw kwam. En hoe langer ik daarnaar keek, hoe mooier ik het vond. Het is een van de meest bijzondere gebouwen van de late wederopbouwtijd; er is geen tweede in Amersfoort aan te wijzen en je zult ook in de provincie goed moeten zoeken.’

Rugdekking
Wat hem fan maakt? Heeft u even? Beginnen bij het begin. ‘Wat mij meteen opviel: dit gebouw geeft de rugdekking waardoor het Rietveldpaviljoen kan stralen. Van een afstandje denk je misschien: een beetje een grauw gebouw. Dan stoot het misschien wat af. Maar als het rugdekking moet geven, is dat misschien wel een kwaliteit.’
Rugdekking klinkt dienstbaar. Maar het GGD-gebouw is ook een architectonisch hoogstandje dat op zichzelf kan staan. Het is een van de allereerste gebouwen in Amersfoort met een betonnen gevel, doceert Cramer. ‘Beton associëren wij vaak met saai en degelijk, er moet heel wat gebeuren om dat mooi te vinden. Maar kijk je dichterbij, dan zie je dat de sporen van de bekisting in de gevel zichtbaar zijn gebleven. Je ziet zelfs de nerven van het hout en de noesten die erin zitten. Men heeft ze niet gladgemaakt, maar laat hiermee juist zien dat er een heel degelijk bouwproces mee gemoeid was. Dat was zeker voor die tijd bijzonder.’ Er zit ritme in het gebouw, mede dankzij die horizontale sporen van de bekisting en de penanten die gelijkmatige kolommen vormen. ‘Tjak, tjak, tjak, tjak’, zegt Cramer, terwijl zijn blik met het gebouw meeglijdt. ‘Je ziet dat er een heel lange lijn in zit, een heel regelmatige cadans. Dat is versterkt door de diepliggende vensters met bronzen lijsten te verbinden; een prachtig evenwicht tussen horizontaal en verticaal. Het maakt dat je dit gebouw heel makkelijk kunt lezen.’

Spannende samensmelting

Het karakteristieke werk aan de Zonnehof 10 krijgt de komende periode een tweede leven als herenhuizen. LATEI ontwikkelt samen met Heilijgers en architectenbureau AG NOVA ontwerpt. Cramer volgt het met grote interesse en was tot zijn pensioen deze zomer betrokken vanuit Bureau Monumentenzorg. ‘De ingrediënten van dit gebouw waarover ik vertelde wil je in ere houden. Tegelijkertijd zeggen wij vanuit Monumentenzorg: als je gaat herbestemmen mag je nieuwe dingen toevoegen, omdat het een nieuwe functie krijgt. Dat moet in evenwicht zijn. Als het goed is gegaan, dan kom je later naar dit gebouw toe en zeg je: ik zie hoe de GGD eruitzag, maar ben verrast door hoe de nieuwe elementen daarin zijn gevoegd. Dan kom je dus ook voor de nieuwe fase van het gebouw. Dat is het meest spannende dat je kunt treffen. Die samensmelting en de gemeenschappelijke familietrekjes, daar geloof ik in.’
Cramer kijkt nog een laatste keer naar het gebouw. ‘Het wordt in mijn ogen steeds mooier. Je ziet die gesloten kop met de verticale lijnen. De diepliggende ramen die fraai schaduw geven. Straks met de nieuwe functie kan het gebouw weer schitteren. De architect gaat zelfs kijken of hij de oorspronkelijke kleur van de ramen kan terugvinden, bijvoorbeeld op plekken waar de schilder niet makkelijk bij kon, zoals een scharniertje of een hoekje. Dit gebouw heeft toch nog raadsels. En dat is leuk. Die willen we ontrafelen.’